Rugpijn in de ochtend is voor veel mensen een herkenbaar probleem. U gaat zonder klachten naar bed, maar wordt ’s ochtends wakker met een stijve of zeurende rug. Deze specifieke ochtendrugpijn heeft vaak andere oorzaken dan de rugklachten die overdag optreden. In dit artikel leest u 5 veelvoorkomende redenen waarom rugpijn juist bij het opstaan voorkomt, en welke oplossingen kunnen helpen om de dag pijnvrij te beginnen.
1. Een ongunstige slaaphouding
Uw slaaphouding heeft direct effect op hoe uw rug zich herstelt in de nacht. Slapen op de buik zet de wervelkolom in een onnatuurlijke kromming en kan zorgen voor pijn bij het ontwaken. Zijlig of ruglig met de juiste ondersteuning geeft de wervelkolom meer rust. Als de houding niet klopt, stapelt de spanning zich ’s nachts op en merkt u dat direct bij het wakker worden.
Oplossing: Probeer een neutrale houding. Bij zijligging helpt een kussen tussen de knieën, bij ruglig een dun kussen onder de knieën. Zo ontlast u de onderrug en vermindert u rugpijn in de ochtend.
2. Een matras of kussen dat niet meer ondersteunt
Een matras dat te zacht of juist te hard is, geeft onvoldoende steun aan de natuurlijke kromming van de rug. Ook een versleten matras of een verkeerd kussen kan ervoor zorgen dat u elke ochtend stijf of pijnlijk wakker wordt. Deze verkeerde ondersteuning is een van de meest voorkomende oorzaken van ochtendrugpijn.
Oplossing: Kies een matras en kussen dat passen bij uw slaaphouding en lichaamsbouw. Na 7 tot 10 jaar is vervanging vaak noodzakelijk. Een ergonomisch kussen kan bovendien helpen om de nek en bovenrug beter te ondersteunen.
3. Te weinig beweging tijdens de nacht
Tijdens de slaap beweegt u veel minder dan overdag. Dit kan zorgen voor stijfheid in spieren en gewrichten. Vooral bij mensen met artrose of slijtage wordt dit effect versterkt, waardoor de rug bij het opstaan pijnlijk of beperkt aanvoelt. Deze “opstartstijfheid” is typisch voor rugpijn in de ochtend.
Oplossing: Begin de dag rustig met mobiliserende oefeningen: knieën naar de borst trekken, de rug licht hol en bol maken of een korte wandeling. Dit stimuleert de doorbloeding en maakt de rug sneller soepel.
4. Ontstekingsgevoelige aandoeningen
Voor sommige mensen is ochtendpijn een teken van een ontstekingsaandoening, zoals reuma of een ontsteking in de wervelkolom. Deze klachten zijn vaak het ergst in de vroege ochtend en verbeteren gedurende de dag bij beweging. Het verschil met andere oorzaken is dat de pijn vaak langer aanhoudt en gepaard kan gaan met stijfheid in meerdere gewrichten.
Oplossing: Raadpleeg altijd een arts of fysiotherapeut als u vermoedt dat er sprake is van een ontstekingsaandoening. Een juiste diagnose is cruciaal voor de behandeling.
5. Slechte slaapkwaliteit en nachtelijke spanning
Stress en een slechte nachtrust leiden tot gespannen spieren. Tijdens de slaap herstellen spieren normaal gesproken, maar als ze door stress voortdurend aangespannen blijven, bouwt zich spanning op. Dat merkt u vaak pas ’s ochtends bij het opstaan.
Oplossing: Zorg voor een goed slaapritueel: geen schermen in het laatste uur, ontspanningsoefeningen of ademhaling voor het slapengaan en een rustige slaapomgeving. Dit vermindert spanning en daarmee ook ochtendrugpijn.
Wat kunt u zelf doen bij ochtendrugpijn?
- Kies een goede slaaphouding en gebruik ondersteunende kussens.
- Controleer of uw matras en kussen nog voldoende steun bieden.
- Doe bij het opstaan lichte rekoefeningen om stijfheid te verminderen.
- Creëer een gezonde slaaproutine om stress en spanning te beperken.
- Zoek tijdig hulp bij aanhoudende of verergerende rugpijn in de ochtend.
Hoe kan Melius Pijnzorg helpen?
Onze fysiotherapeuten en manueel therapeuten onderzoeken de specifieke oorzaak van uw rugpijn in de ochtend. Soms gaat het om spierspanning die met dry needling goed behandeld kan worden, soms om een blokkade die reageert op manuele therapie. Dankzij onze korte wachttijd (1–2 dagen) kunt u snel terecht bij onze vestigingen in Breda, Eindhoven, Bergen op Zoom en Goes.
